حقوق ورزشی

معرفی کتاب حقوق ورزشی

شاید یکی از دلایل عدم طرح دعاوی حقوقی در هنگام آسیب دیدگی ورزشکاران در کشور، عدم تمایل بازیکنان و والدین آنها نسبت به شکایت علیه مربیان، معلمان، مدیران و مسئولین باشد. نکته قابل توجه در این مورد آن است که این عدم تمایل همراه با عدم آگاهی است که بطور همزمان دامن گیر ورزشکاران، مربیان و مسئولین می‌باشد.

بسیاری از حوادث ناگوار ورزشی در اثر قصور در انجام وظیفه بروز می‌کنند و امروزه ثابت شده است که قصور در انجام برخی وظایف مسئولیت آور است. شاید وقت آن رسیده باشد تا تحولی در نگرش نسبت به آسیب‌های وارد شده در حین ورزش ایجاد شود تا از مرگ و نقص عضو در حین ورزش به راحتی نگذریم و زمینه پیش آمدن چنین رخدادهایی را در آینده نیز از بین ببریم.

ضرورت‌های اجتماعی ایجاب می‌کند که ورزش در جامعه وجود داشته و توسعه یابد، لذا آسیب دیدگی و نقص عضو افراد و گاهی فوت آنان در صحنه ورزش مسئله‌ای است که با آن مواجه هستیم. چه باید کرد و برای کاهش آسیب‌ها و حوادث ناگوار ناشی از ورزش، چه چاره‌ای باید اندیشید؟ به نظر می‌رسد برای حل این مشکل بایستی نظامی تدوین شود که تخلف و تجاوز به حدود آن مسئولیت ایجاد کند. حقوق ورزشی وظیفه تعیین مسئولیت‌ها و حدود وظیفه افراد را در حیطه ورزش به عهده دارد. بسیاری از سوانح و حوادث ورزشی قابل پیش بینی و قابل پیشگیری هستند. یکی از مهم‌ترین دلایل ارتکاب در حیطه ورزش همانا عدم اطلاع کافی از حقوق ورزشی و مسئولیت‌های حقوقی و وظایف قانونی می‌باشد، بدین معنی که افراد ممکن است اقدام به انجام کاری کنند که مسئولیت زا باشد لیکن اقدام آنان به دلیل عدم آگاهی از مسئولیت آور بودن آن است. مربیان، معلمان و مدیران ورزش از جمله افرادی هستند که بیشترین دخالت را در اجرای رویدادهای ورزشی دارند، لذا بروز هر گونه مشکلی در جریان رویدادهای ورزشی ممکن است برای آنها ایجاد مسئولیت نماید. هنگام برگزاری مسابقات و رویدادهای ورزشی، بروز حادثه و سوانح امری محتمل است که گاهی منجر به وقوع خسارت جانی و نقص عضو افراد می‌گردد. برخورد اتومبیل مسابقه که از خط خارج شده با تماشاچیانی که در کنار جاده ناظر مسابقه هستند، اصابت دیسک یا چکش پرتاب شده به تماشاگران، مرگ برخی ورزشکاران رزمی در اثر ورود ضربات، وقوع جنجال و نا آرامی مربوط به رویدادهای ورزشی و وارد آمدن صدمات به تماشاچیان در اثر تخریب ورزشگاه، مثال‌هایی از این حوادث هستند. سؤال این است که به راستی چه کسی ضامن این گونه خسارات است و بایستی جوابگوی این مشکلات باشد؟

احتمالاً مربیان ورزش، معلمان تربیت بدنی و مدیران ورزشی کشور اطلاع دقیقی از حیطه مسؤولیت‌های حقوقی در ورزش نداشته‌اند زیرا شواهد بسیاری از بروز سوانح ورزشی وجود دارد که در اثر کوتاهی و قصور چنین افرادی صورت گرفته است؛ لیکن بعداً معلوم شده است که آنان اصولاً انجام آن امر یا عدم انجام آن را مسئولیت‌آور نمی دانسته اند و یا گاهی افراد در اثر نا‌آگاهی از حق و حقوقی که بر اثر آسیب دیدن در محیط ورزش بر آنها وارد آمده است اصولاً در پی احقاق حق خویش بر نیامده اند در چنین شرایطی و در حالی که تنوع فعالیت‌های ورزشی روز به روز توسعه می‌یابد، عدم آگاهی از مسؤولیت‌های خویش در حیطه ورزش می‌تواند مسئله آفرین باشد و افراد را دچار مشکلات عدیده‌ای نماید. لذا این كتاب در پي آگاهی و آشنايی بیشتر مربیان ورزش، معلمان تربیت بدنی و مدیران ورزشی با مباحث حقوق ورزشی ومسئولیت‌های قانونی است.

ب) اهمیت حقوق ورزشی
بروز حوادث و سوانح در جریان رویدادهای ورزشی امری اجتناب ناپذیر است. برخی از این حوادث باعث ایجاد آسیب دیدگی جدی ورزشکاران یا تماشاچیان یا نقص عضو و حتی در برخی موارد فوت آنان می‌شود. هر حادثه‌ای علتی دارد و علت مزبور می‌تواند مبنای ایجاد تقصیر باشد. در بسیاری ازموارد علت وقوع حادثه قصور و کوتاهی مربیان و معلمان و یا مدیران ورزش در انجام وظیفه است که از نظر حقوق ورزشی می‌تواند مسئولیت زیادی برای آنها ایجاد کند. مربیان ورزش تعلیم و تمرین دادن ورزشکاران را به عهده دارند و به حسب وظیفه با گونه‌هایی از مسئولیت‌های حقوقی در حیطه ورزش روبه رو هستند. معلمان تربیت بدنی ضمن کلاس‌های تربیت بدنی بایستی جوانان را به ورزش وا دارند در صورتی که در این کلاس صدماتی به دانش آموز وارد آید، معلم می‌تواند مسئول قلمداد شود و مدیران ورزش نیز مسئولیت اجرائی ورزشگاه‌ها و اماکن ورزشی را به عهده دارند و در صورت بروز هر گونه مشکل در جریان رویدادهای ورزشی و یا حادثه در اماکن ورزشی می‌تواند باعث ایجاد مسئولیت برای آنها شود. برای مثال در صورتی که تمرین دادن ورزشکار در محیط خطرناک از نظر قانون ممنوع باشد و مربی دوچرخه سوار را برای تمرین به جاده‌های شلوغ خارج از شهر که محل تردد ماشین‌های سنگین است ببرد، در این وضعیت اگر اتفاقی رخ دهد و دوچرخه سوار با اتومبیلی تصادف کند، مربی ممکن است مقصر و مسئول شناخته شود.

در مثالی دیگر، در صورتی که تجمع بیش از ظرفیت تماشاچیان در ورزشگاه باعث تخریب بخشی از ورزشگاه و آسیب دیدگی افراد شود، مدیر ورزشگاه مسئول و مقصر خواهد بود واقعیت این است که ورزشگاران و تماشاچیان خطرات و آسیب‌های ناشی از خطای مسئولین اجرايی ورزشگاه‌ها را نمی‌پذیرند.
امروزه این نظر پذیرفته نیست که هرکس در ورزش شرکت می‌کند باید خطرات ناشی از آن را بپذیرد. البته برخی ورزش‌ها فی نفسه آسیب زا هستند و ورزشکار شرکت کننده باید در حین انجام آن انتظار برخی آسیب‌ها را داشته باشد، اما سؤال این است که آیا ورزشکاران و تماشاچیان به ورزشگاه می‌آیند تا معلول شوند و یا اینکه دچار شکستگی استخوان شده یا فوت کنند؟ پاسخ سؤال مشخص است، هیچ کس توقع چنین امری را ندارد و در صورتی که ورزشکار در اثر قصور و کوتاهی یک فرد مسؤل آسیب بییند، مشارالیه باید پاسخگو باشد.
شاید یکی از دلایل مهم تسامح مسئولین در رابطه با وظیفه‌شان نسبت به ورزشکاران و سایرین در محیط ورزش، عدم اطلاع و آگاهی آنها از حقوق ورزشی و مسئولیت‌های قانونی باشد. این كتاب در نظر دارد ضمن افزایش آگاهی و آشنایی مربیان، معلمان و مدیران ورزشی، رهنمودهای آموزشی مناسبی را در رابطه با مباحث حقوق ورزشی و مسئولیت‌های قانونی ارائه کند.
آگاهی مربیان، معلمان و مدیران ورزشی از مسایل حقوق ورزشی و مسؤولیت‌های قانونی آنها در محیط ورزشی باعث خواهد شد تا ضمن درک درست و کامل از وظایف خویش و به کار بستن تمهیدات مناسب جهت اجرای هرچه بهتر وظایف، میزان قصور و کوتاهی ناخواسته نیز کاهش یابد عدم آگاهی نسبت به وظایف و مسئولیت‌های قانونی در حیطه ورزش، عملکرد مجریان را با سهل انگاري همراه خواهد کرد، لیکن آشنایی مربیان، معلمان و مدیران ورزشی با مسئولیت‌های قانونی خویش موجب می‌گردد تا ایشان در حین انجام وظیفه به گونه‌ای عمل کنند که باعث ایجاد مسئوليت حقوقی برای آنان نشود؛ اگر وقوع یک حادثه ورزشی منجر به نقص عضو یا فوت افراد، به دلیل کوتاهی و قصور مربی، معلم یا مدیر در انجام وظیفه تشخیص داده شود، می‌تواند مشکلات زیادی برای آنان ایجاد کند؛ لذا آشنایی آنان بامباحث حقوق ورزشی و وظایف و مسئولیت‌های قانونی خویش و سایرین در حیطه کاری خود مشکلات زیادی را از این بابت مرتفع خواهد کرد. از سوی دیگر برطرف کردن زمینه‌های نا آگاهی نسبت به وظایف قانونی و مسئولیت‌های حقوقی در ورزش، محیط سالم‌تر و آرام‌تری را جهت مشارکت ورزشی جوانان فراهم می‌آورد؛ لذا آشنایی مربیان، معلمان و مدیران با مباحث حقوقی ورزشی می‌تواند باعث ایجاد فضای مناسب جهت اجرای سالم‌تر رویدادهای ورزشی شود و از حوادث ناگوار تا حد زیادی پیشگیری کند.

ج‌) اهداف
هدف کلی این کتاب آگاهی و آشنایی مربیان ورزش، معلمان تربیت بدنی و مدیران ورزشی با مبا حث حقوق ورزشی و مسئولیت‌های قانونی است.
و اهداف ویژه این کتاب در مورد اهمیت آشنایی مربیان ورزش، معلمان تربیت بدنی و مدیران ورزشی با مسایل حقوق ورزشی است که عبارتند از:
1- حقوق ورزشی و کلیاتی پیرامون آن
2- مسئولیت‌های قانونی و انواع آن
3- مسئولیت‌های حقوقی ناشی از عملیات ورزشی
4- مسئولیت‌های حقوقی سرپرستان ورزشی
5- نکاتی حقوقی پیرامون بیمه ورزشی
6- اهمیت اخلاق در ورزش
7- مسائل حقوقی استفاده از داروهای غیر مجاز در ورزش

آنچه در کتاب حقوق ورزشی می خوانید :

فصل اول: حقوق ورزشي و كلياتي پيرامون آن
فصل دوم: مسئوليت‌هاي قانوني و انواع آن
فصل سوم: مسئوليت‌هاي حقوقي ناشي از عمليات ورزشي
فصل چهارم: مسئوليت‌هاي حقوقي سرپرستان ورزشي
فصل پنجم: بيمه در ورزش
فصل ششم: اخلاق و نقش آن در ورزش
فصل هفتم: كاربرد غير مجاز داروها
فصل هشتم: آشنايي با فساد اداري در سازمان‌هاي ورزشي
تعريف واژگان و اصطلاحات
پيوست‌ها
منابع و مأخذ

تالیف: دکتر ابوالفضل فراهانی, دکتر عبدالمهدی نصیرزاده, مریم وطن دوست