استناددهی و منبع نویسی در علوم ورزشی

معرفی کتاب استناددهی و منبع نویسی در علوم ورزشی

امروزه شاهد رشد و توسعۀ گسترده علوم مختلف و بویژه تربیت بدنی و علوم ورزشی در سطح ملی و بین المللی هستیم. کتاب ها، مقاله ها، رساله ها و پایان نامه ها، طرح های پژوهشی و… بسیاری توسط دانشمندان و محققان این حوزه نگاشته می شوند.

به جرات می توان بیان کرد که فعالیت استناددهی، امریست که در تمامی این فعالیت های پژوهشی به طور خاص به چشم می خورد، و تمامی محققان زمان زیادی را صرف می کنند تا مبادا اطلاعات کتابشناختی تحقیق یا پژوهشی را از قلم بیندازند. بنابراین، استناددهی از حیاتی ترین بخش های هر فعالیت پژوهشی است، که بایستی به دقت و با رعایت اصول و نکات مربوطه انجام شود.

کتاب استناددهی و منبع نویسی در علوم ورزشی با هدفِ معرفی اصول و نکات استناددهی به زبانی ساده تهیه گردیده است، و آشناسازی و لزوم توجه به این مقوله را در بین تمامی محققان و پژوهشگران بویژه محققان تربیت بدنی و علوم ورزشی را مدنظر قرار داده است.

امروزه اکثر محققان هنگام تحقیق و پژوهش خود تلاش می کنند تا سایر کتاب ها، پژوهش ها و مقاله ها، و متون مرتبط را مطالعه کنند و از جمله ها و عبارت های مرتبط با متن پژوهش خود استفاده کنند. دلایل متعددی برای این کار وجود دارد، که از جمله این دلایل می توان به جلوگیری از کارهای تکراری، استفاده از تجربه ها، نتایج و روش های پیشین، اعتبار افزایی به محتوای پژوهش خود، آشنا کردن خوانندگان با یافته های پیشین، مقایسه نتایج قبلی و کشف نقاط قوت و ضعف آنها و پیدا کردن شکاف های پژوهشی و غیره اشاره نمود.

در هر شکل، اگر از نوشته ای استفاده شود باید به آن ارجاع داده شود که به این عمل استناد کردن یا ارجاع دادن می گویند. به اطلاعات درج شده در منبع استنادکننده نیز اطلاعات کتابشناختی، استنادات یا اطلاعات مرجع می گویند. استناد در لغت به معنای سند قرار دادن سخن یا متن پیشین می باشد، که این موضوع در فصل اول به طور مفصل توضیح داده خواهد شد. به هر حال، محققان و پژوهشگران معمولاً به آثاری ارجاع می دهند که ربط موضوعی با نوشته آنها دارد. اما استناد نکردن به منابع استفاده شده در متن نوعی سرقت محتوایی محسوب می شود؛ که هم کاری غیر اخلاقی و مغایر با قوانین و حقوق نسخه برداری/ کپی رایت ملی و بین المللی است و هم مجازات های سنگین مالی و حتی زندان دارد.

اغلب مراجع یا فهرست منابع (مراجع) آخرین بخش یک فعالیت علمی- پژوهشی، اعم از پایان نامه، رساله، مقاله، طرح پژوهشی و غیره، می باشد. چندین روش یا سبک استناد وجود دارد؛ که سازمان ها و نهادهای علمی از روش یا سبک خاص خود استفاده می کنند، با این وجود تمامی این روش ها از اصول کلی مشخص و پذیرفته شده ای پیروی می کنند. از این رو اهمیت آشنایی با این روش ها ضروری است و هر محقق چه مبتدی و چه ماهر بایستی نسبت به آن آگاهی داشته باشد، و همچنین در کارها و فعالیت های علمی- پژوهشی خود همواره این موارد را در نظر داشته باشد.
ما نیز در تهیۀ کتاب حاضر روش و اصول مورد پذیرش انجمن روانشناسی آمریکا (اِ پی اِ) را زیر بنای کار خود قرار دادیم، که روشی پذیرفته شده در میان محققان روانشناسی و اکثر محققان رشته های علوم اجتماعی و رفتاری، و غیره می باشد. این اصول در کتاب راهنمای انتشارات انجمن روانشناسی آمریکا توضیح داده شده اند. صورت اولیۀ این کتاب نخستین بار در سال 1929 میلادی در قالب مقاله ای هفت صفحه ای در یکی از مجلات انجمن روانشناسی آمریکا به نام بولتن روانشناسی به چاپ رسید. از آن پس بارها مورد تجدید نظر قرار گرفته و اصطلاحاً «روزآمد» شده است و جدیدترین ویرایش آن (ویرایش ششم) در سال 2010 به صورت کتابی جامع انتشار یافته است.
در نهایت آنچه در این کتاب خواهید خواند اصول و نکاتی هستند که محققان و پژوهشگران رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی (در تمامی گرایش ها) را در تهیۀ فهرست منابع و نحوه استناددهی در متن یاری می دهند.

آنچه در کتاب استناددهی و منبع نویسی در علوم ورزشی می خوانید :

پیشگفتار
مقدمه
فصل اول
شیوه های استناد کردن
فصل دوم
چگونگی تهیه فهرست مراجع رسانه های چاپی
فصل سوم
چگونگی تهیه فهرست مراجع رسانه های الکترونیکی
منابع

تالیف: داود نصر اصفهانی, دکتر فرشاد تجاری